پاشای کێبرکێیە (نوێ)ـیەکەی جیهان لە 2025ـدا
نوچەنێت
بازاڕەکانی گازی سروستی دوای ساڵی 2010، شۆرش و وەرچەرخانێکی بەرچاویان بەخۆیەوە بینیوە. زیادبوونی خواست بۆ سەر وزەی پاک و بەکاربردنی گازی سروشتی لە تەکنەلۆجیا و گرنگی بەهای گاز لە پیشەسازییە پێشکەوتووەکاندا، فاکتەری سەرەکی بوون لە سەرکەوتنی ئەو وەرچەرخانەی بازاڕی گازی سروشتی، بەڵام بڵاوبوونەوەی پەتای کۆرۆنا، دەرفەتەکانی بۆ دەرخستنی دەرئەنجامەکان کورتر کردن.
هەرچەندە لێکەوتەکانی پەتای کۆرۆنا کاریگەری نێگەتیڤیان لەسەر پیشەسازی بەرهەمهێنانی گازی سروشتی دروستکرد و بووە هۆی زیانێکی بێشوومار لە کەرتی بەرهەمهێنان بە تایبەت لە ئەمریکا، بەڵام دووبارە بووژانەوەی بازارەکانی دوای کۆرۆنا، گۆرانکاری لە نرخی گازی سروستی دروستکرد و بە تایبەت بۆ وڵاتە بەرهەهێنەرەکان.
بە واتەیکی تر، پەتای کۆرۆنا بووە هۆی توندکردنی رکابەرییەکانی بەرهەمهێن و بەکاربەرەکانی گازی سروستی، وێڕای ئەوەی ئاڵۆزییە جیۆسیاسی و جیۆئابووری و ستراتیژییەکانی بەهێزتر کردوون، زیادبوونی خواستی بازارەکانی ئاسیا بۆ گازی سروشتی و هەڵکشانی بەرهەمهێنانی گازی سروشتی قەتەر، لە داهاتوودا دەبنە هۆی سەرهەڵدانی کێبرکێییەکی نوێ ی جیهانی لە نێوان ئەمریکا و قەتەر وەک دوو لە بەرهەمهێنەرە سەرەکیەکانی گازی سروشتی لە جیهاندا.
پاشای گازی سروشتی لە جیهاندا
لە ئاداری 2021ـدا، وڵاتی قەتەر مەزنترین پڕۆژەی وەبەرهێنانی گازی سروشتی لە جیهان بە ناوی (NFE) راگەیاند، ئامانجی قەتەڕ لەو پرۆژەیە بەرزکردنەوەی ئاستی بەرهەمهێنانی گازی سروستیە لە 77 ملیۆن تۆن گازی ساڵانە، بۆ زیاتر لە 110 ملیۆن تۆن گاز تا کۆتاییەکانی 2025، کۆمپانیای گازی قەتەری ئەو پرۆژەیە بە گوژمەی زێدەتر لە 28.75 ملیار دۆلار جێبەجێدەکات، بەمەئش قەتەر دەبێت بە زلهێزی بەرهەمهێنی گازی LNG، دوای ئەوی رێژەی بەرهەمهێنان بە ٪40 زیاد دەکات.
بە گوێرەی ڕاپۆرتێکی "BP"، وڵاتی قەتەڕ خاوەنی 880 ترلیۆن پێ سێجای گازی سروشتیە، لە بەرامبەردا ئەمریکا تەنیا خاوەن 310 ترلیۆن پێ سێجای گازی سروشتیە، دەوڵەمەندی وڵاتی قەتەر بەجۆری گازی سروشتی و کەمی ڕێژەی دانیشتووانی بوونەتە هۆی زیادەی ساڵانەی بەرهەمهێنانی گاز بە ڕێژەی ٪15.
دەرئەنجامی گرنگی پرۆژەی (NFE)ـی قەتەری و هەرزانی نرخی گازی سروستی قەتەر بەرامبەر بە گازی سروشتی ئەمریکا، مەترسی بۆ سەر بەرژەوەندییەکانی ئەمریکا لە بازاری گازی سروشتی و پرۆژەکانی ئەو وڵاتەدا دروست دەکات. بە تایبەت لە گرێبەستی 22 ساڵەی نێوان قەتەر و چین، هەروەها پلانی قەتەر دووبارە کارکردنە لە کێڵگە گازەکانی باشوور ناسراو بە (NFS)، ئامانجی قەتەر لەو پرۆژەیەدا، بە هاوبەشی کارکردنە لەگەڵ وڵاتی ئێران، بۆ بەرزکردنەوەی ئاستی بەرهەمهێنانی گازی سروشتی لە 110 ملیار پێ سێجا بۆ 127 ملیار پێ سیجای سالانە تا ساڵی 2027.
دەرفەتەکانی بەردەم قەتەر لە بازاری گازدا
پێگەی جوگرافیای وڵاتی قەتەر و دەوڵەمەندی خاکەکەی بە جۆری نایابی گازی سروستی، بۆتە هۆی دروستبوونی ڕکابەرییەکی فراوان لە نێوان زلهێزەکانی بەرهەمهێنەری گازی سروشتی(ئەمریکا، ئوسترالیا، ڕووسیا). چەندین دەرفەتی بۆ قەتەر رەخساندووە لەوانە:
- جۆری گازی سروشتی وڵاتی قەتەر هۆکار بووە، لە مانەوەی گازی ئەو وڵاتە وەک هەرزانترین گاز لە بازارەکانی جیهان، ئەمەیش گرفتی بۆ هەژموونی ئەمریکا لە بازارەکانی وزدە دروست کردووە. بە واتایەکی تر، هەرچەندە دوای رووداوەکانی 2009، ئەمریکا ساڵ دوای ساڵ لە بەکاربەری سەرەکی گازی سروشتی بەرەو هەناردەکاری سەرەکی گازی سروستی هەنگاو دەنێت، بەڵام گەورە شرۆڤەکارێکی فەرەنسی لە ناوەندی Energy Scan,، دەڵێت" هەرچەند ئەمریکا هەوڵی پەرەپێیدان لە کەرتی گازی سروشتی بدات، بەلام قەتەر هەر لە پێشەنگدا دەبێت". هەروەها لەو بارەیەوە ناوەندی شیکاری ماکێنز، دەڵێت" جەنگی نرخەکان زیانێکی زۆری لە کەرتی وزەی ئەمریکدا داوە، بۆیە ئەمریکا لە داهاتوویەکی نزیکدا ناتوانیت ڕێژەی پاڵپشتیەکانی بۆ بوون بە هەناردەکاری یەکەمی جیهان لە گازی سروشتی دابین بکات"
- پێگەی جوگرافیای قەتەر و بازاری سیاسی وڵاتەکە، کاردەکاتە سەر پرۆژە ستراتیژییەکانی رووسیا و ئێران لە ناوچەکەدا، ئەگەر بێت و بەربەستەکانی بەردەم پرۆژەی یاماڵی رووسی بەهێزتر ببن.هەروەها رێککەوتنی نێوان قەتەر وپاکستان ڕۆڵ و پێگەی قەتەر لە بازارەکانی وزەی وڵاتەکە بەهیزتر دەکەن.
- تێنووی بازارەکانی ئاسیاو چین بۆ گازی سروشتی، هۆکارن لە شوێنگرتنەوەی قەتەر لە گازی سروشتی ئەمریکا بۆ بازارەکانی ئاسیا و چین، بە تایبەت دوای ڕێککەوتنی 22 ساڵەی قەتەر وچین.
- لە ئەگەری لێکنزیکبوونەوەی بەرژەوەندیخوازی نێوان قەتەر و ئێران، ئاسایشی وزەی رووسیا دەکەویتە مەترسیەوە، بە هەمان شێوەی پەیوەندیە بەهێزەکانی قەتەر و چین، ئاسایسی وزەی ئەمریکا دەخەنە مەترسیەکی قولەوە.
- گازی سروستی قەتەر، گازێکی پاکەو دۆستی ژینگەیە، بۆیە زیادبوونی خواستی جیهانی بۆ ئەو جۆرە گازە، ڕکابرییەکانی نیوان قەتەر وئەمریکا، هەروەها قەتەر و رووسیا بەهێتر دەکەن
0 لێدوانەکان
Karla Gleichauf
12 May 2017 at 05:28 pm
On the other hand, we denounce with righteous indignation and dislike men who are so beguiled and demoralized by the charms of pleasure of the moment
M Shyamalan
12 May 2017 at 05:28 pm
On the other hand, we denounce with righteous indignation and dislike men who are so beguiled and demoralized by the charms of pleasure of the moment
Liz Montano
12 May 2017 at 05:28 pm
On the other hand, we denounce with righteous indignation and dislike men who are so beguiled and demoralized by the charms of pleasure of the moment