Nuce Logo

وەرگێرانی: ئیسماعیل تەها 

هێنری ئێنچر، جێگری پێشووی یاریدەری وەزیری دەرەوەی ئەمەریكا رایگەیاند، ئیدارەی دۆناڵد ترەمپ رووبەرووی ئاڵنگەری گەورە لە راگرتنی هاوسەنگی  دەبێتەوە لە پەیوەندییەكانی لەگەڵ توركیا وەك ئەندام لە هاوپەیمانی ناتۆ و هێزەكانی سووریای دیموكرات (هەسەدە) كە بە هاوپەیمانی سەرەكی ئەمەریكای بۆ بەرەنگداربوونەوەی رێكخراوی تیرۆرستی داعش دەبێتەوە.

هێنری ئێچنر ئاشكرای كردووە، بەهۆی پاڵپشتی ئەمەریكا بۆ هێزەكانی (هەسەدە) توركیا فشار دەخاتە سەر ئیدارەی نوێی ئەمەریكا، دەربارەی كاریگەرییەكانیش دەڵێت، "بەشێوەیەكی گشتی بۆ هەر ئیدارەیەكی ئەمەریكا پەیوەندییەكان لەگەڵ توركیا گرنگتر و لەپێشترن لە پەیوەندییەكان لەگەڵ كورد لە سووریا." ئەو بەرپرسەی ئەمەریكا پێشی وایە پەیوەندی و كورد و ئەمەریكا لەسەر بنەمای بەرەنگاربوونەوەی داعش و پاراستنی گرتووخانەكانی زیندانیانی داعشە.

دەربارەی جۆری پەیوەندییەكانیش ئاماژە بەوە دەكات، پەیوەندی واشنتن و ئەنقەرە پەیوەندییەكانی فراوانتر و فرەجۆرترە، ئەوە جگە لەوەی چەندین پرسی ئەمنی و نێودەوڵەتی و نەتەوەیی و رێكەوتنی نێودەوڵەتی پێكەوەیان دەبەستێتەوە، ئەوەش وادەكات ئەمەریكا ناچار بكات پارێزگاری لە پەیوەندی بەهێزیان لەگەڵ توركیا بكات، ئەوەش وای كردووە پشتكردنی ئەمەریكا لە كوردەكان لە سووریا رووبەرووی ئاڵنگەری گەورە ببێتەوە، بۆیەش پێویستە لەسەر ئەمەریكا هانی كوردەكان بكات پەیوەندییەكانیان لەگەڵ هەموو لایەنەكانی سووریا بەهێز بكەن لەوانەش حكومەتی كاتی، ئەوەش هەوڵە بۆ پارێزگاری لەسەر سەقامگیری و بەدەستهێنانی جۆرێك لە هاوسەنگی لە پەیوەندییەكانیان لەگەڵ هەموو لایەنەكان.

دەربارەی هەڵوێستی ئەمەریكاش جێگری یاریدەری وەزیری دەرەوەی ئەمەریكا دەڵێت، “واشنتن بە پێویستی دەزانێت پەیوەندی باشی لەگەڵ ئەمەریكا هەبێت لە چوارچێوەی سیاسەتی گشتگیر لەو ناوچەیە.”

فەوزە یوسف، ئەندامی دەستەی سەرۆكایەتی پەیەدە دەڵێت، ئەمەریكا پارێزگاری لە پەیوەندییە ستراتیژییە گرنگەكانی لەگەڵ توركیا دەكات، توانای ئەوەی هەیە رۆڵی سەرەكی لە چارەسەركردنی ناكۆكییەكانی لەنێوان ئەنقەرە و هێزە كوردییەكان لە سووریا بكات.

یوسف لە بەشێكی دیكەی قسەكانی ئاماژە بەوە دەكات، پێشتر لە ساڵی (2019) رێگری لە بەریكەوتنی زیاتری نێوان توركیا و سووریا كرد و ئەوەش بووە هۆی ئەوەی رێككەوتن كە توركیا هێرش نەكاتە سەر ناوچە كوردییەكان لە باكووری و سووریا، ئەوەش بە هەوڵی ئەمەریكا دادەندرێت بۆ هێوركردنەوەی نێوان هەردوولا. 

سەبارەت بە رۆڵی ئەمەریكا ئەو ئەندامەی پەیەدە دەڵێت، رۆڵی ئەمەریكا بە گرنگی دەمێنێتەوە لە فشاركردنە سەر هەریەك لە ئەنقەرە و دیمەشق بەو ئامانجەی چاو بە سیاسەت و هەڵسوكەوتەكانی ئێستایان بخشێنەوە، بەتایبەت لەوەی پەیوەستە بە پەیوەندی نێوان كورد و لایەنەكانی دیكەی سووریا، بۆیە دەكرێت فاكتەرێكی سەرەكی بێت لە دووبارە كێشانەوەی هاوسەنگییە سیاسییەكان لەو ناوچەیە، دەربارەی ئایندەی هەسەدەش یوسف دەڵێت، رێگر نابێت بچێتە ناو سوپای سووریای، بەڵام ئەو دۆخەی ئێستای ئەو ناوچەیە رێگە بە چوونە ناو سوپای سووریا دانات، ئەوەش بەهۆی ئاڵۆزی سیاسی و ئەمنییە، جگە لەوەش داعش تاوەكوو ئێستا هەڕەشەیە، لەگەڵ بوونی ئەو هەموو ئاڵنگەرییەش بەڵام بە ئامانجی هێنانەدی چارەسەری هاوبەشی ئەو دۆخە ئاڵۆزانە لە سووریا كورد ئامادەی گفتوگۆن لەگەڵ.

دەربارەی رۆڵی توركیاش ئەو ئەندامەی پەیەدە ئاماژە بەوە دەكات، كە لایەنی توركی رۆڵی نەرێنی لەو دۆسیە هەیە، نایەوێت پەیوەندی كورد لەگەڵ هێزەكانی سووریا بەهێز بێت، ئەوەش ئەو بابەتەی ئاڵۆز كردووە.

سەرچاوە: ماڵپەڕی حورە