Nuce Logo

لە سایەی حكومی ئەردۆغان، توركیا توانیویەتی هاوسەنگیەك لە نێوان رۆژهەڵات و رۆژئاوا دروست بكات و خۆی بە دوور بگرێت لە چوونە بەرەی هەر لایەك.

ئەوەی مایەی بایەخ پێدانە توركیا وڵاتێكە ئەندامی ناتۆیە، چەكی ئەتۆمی ئەمەریكا لەسەر خاكی وڵاتەكەیەتی، لە هەمانكاتیش سیستەمی مووشەكی بەرگری توركیا دەكڕێت، ئەوە تەنیا نموونەیەكە، كە توركیا توانیویەتی پێگەی خۆی قووڵ بكاتەوە وەك ئەوەی تەنیا پردێكی جوگرافی نێوان رۆژهەڵات و رۆژئاوا بێت، بەڵكو نموونەیەكی سیاسیشە، كە بۆتە هۆی ئەوەی تا ئاستێك سیاسەتێكی دەرەوەی سەربەخۆی هەبێت.

چوار خاڵی سەرەكی هەیە توركیا تێیدا خۆی لە رووسیا و رۆژئاوا جیا دەكاتەوە: سووریا، فرۆشتنی چەك، باشووری قەوقاز، ئۆكراینا.

ئەو هاوسەنگیە بایەخێكی زۆر گرنگی بۆ توركیا هەیە، چ لەو رووەی خۆی وەك لایەنێكی سەرەكی سەربەخۆ یاخود بۆ پارێزگاری لە پەیوەندی بازرگانی سەرەكی لەگەڵ رووسیا و ئەوروپا و ئەمەریكا دەركەوێت، ئەگەریش هەیە بەرەنگاری بەردەوام تا ئێستا لە ئۆكراینا گەورەترین تاقیكردنەوەی راگرتنی ئەو هاوسەنگیەی توركیا بێت، كە تا ئێستا توانیویەتی پارێزگاری لێ بكات.

هەندێك تایبەتمەندی هەیە تەنیا توركیا هەیەتی، هەرچەندە پەیوەندییەكانی نێوان رۆژهەڵات و رۆژئاوا قەیراناوی بێت، بەڵام توركیا توانیوەیەتی خۆی لە لێكەوتەی راستەقینەی هەریەك لەو دوو لایەنە بپارێزێت، ئەوەش زۆر بەڕووی لە سیاسەتی دەرەوەی بەرانبەر سووریا دەردەكەوێت، بەتایبەت لە چركە ساتێكی هەستیار بۆ توركیا شەڕی ناوەخۆ دروست دەبێت، لەو كاتەش دا پەیوەندیی نێوان ئەمەریكا و رووسیا لە قەیراندایە رووسیا وەك هێزێكی ناوچەبیی هەژموونی زیاد دەبێت، دەست دەكات بە هاوكاری گرووپەكانی ئۆپۆزیسیۆنی سووریا، ئۆپراسیۆنی سەربازی راستەوخۆ دژ بەو هێزانەی رووسیا و ئەمەریكا پاڵپشتیان دەكەن دەست پێدەكات، كە ئەوەش لە كۆتایی دەبێتە هۆكاری ئەوەی توركیا باكووری سووریا داگیر بكات، ئەوەش لە كاتێدایە رێكخراوی تیرۆرستی داعش دەرفەتێكی بۆ دەڕەخسێت، كە لای كەمی لەو دەرفەتانەیە جێی بایەخدانی هاوبەشیانە لە سووریا، بەڵام لە كۆتایشدا ئامانجەكانی توركیا دژ بە ئامانجەكانی ئەمەریكا و رووسیایە.

لە دیدی رووسیا قەیرانەكان بەهۆی هاوكاری توركیا بۆ گرووپە ئۆپۆزیسیۆنەكانی سووریا دژ بە حكومەتی سووریا لە سەرەتای شەڕی ئەو وڵاتە و زیادبوونی پاڵپشتی رووسیا بۆ دیمەشق دەستیپێكرد، ئەگەری دەستپێكردنی شەڕی راستەوخۆش لەگەڵ توركیا زیادی كرد، دیارترین فۆڕمی رووبەڕووبوونەوەی توركیا و رووسیا خستنەخوارەوەی فڕۆكەیەكی رووسی بوو لە (2015) بوو لە نزیك سنوورەكانی توركیا و سووریا، ئەوە یەكەم حاڵەتی دوای جەنگی ساربوو ئەندامێكی ناتۆ فڕۆكەیەكی رووسی بخاتە خوارەوە، كە بووە دروستبوونی قەیرانێكی دوو لایەنە، هەرچەندە پەیوەندی نێوان ئەردۆغان و پۆتین بەهێز بوو، كاریگەری زۆری لەسەر ئاساییبوونەوە و رێككەوتنی نێوان رووسیا و توركیا هەبوو، بەڵام تا ئێستاش ئەو ناوچەیە كێشەیە لە پەیوەندی نێوان ئەو دوو وڵاتە.

گرێبەستی (خاوەنداریەتی هاوبەش) كە توركیا و رووسیا لە سووریا لە سەری رێككەوتن لە بەرژوەندی هەردوولا بوو، بەڵام ئەوە رێگربوو لەسەر زیادبوونی ئاڵۆزییەكان و گەیشتن بە رێككەوتنی نێوانیان، لە هەمانكاتیش گەڕانی هاوبەشی نێوان كە لە رێككەوتنی ئاگربەستەوە دەستی پێكرد بوو، لە (2020) توركیا هێرشی دەكرد سەر هێزەكانی حكومەتی سووریا، رووسیا بە ئاشكرا ئەنقەرەی بە پێشێلكردنی ئەو رێككەوتنە لە دیمەشق تۆمەتبار دەكرد. 

لەهەمانكاتیش توركیا تۆمەتەكانی ئاڕاستەی ئەو هێزانە دەكرد كە سووریا پاڵپشتیان دەكات، ئەوە جگە  لەوە دەكرێت زێدە ڕەوی لە بایەخی ئەو رێككەوتنە هەبێت كە هەردوولا پێی گەیشتبوون، بەڵام ئێمە پێمانوایە سنوورێكی بنەڕەتی بۆ ئەو هەماهەنگیە نەبوو، وڵاتان پاڵپشتی لایەنە شەڕكەرەكانیان دەكرد، سەبارەت بە پاڵپشتی ئەو ناوچەیە توركیا پێشتر رایگەیاند بوو ئامانجی گۆڕینی دەسەڵاتی سووریایە، كە ئەوەش لەگەڵ ئامانجەكانی رووسیا لە سووریت ناكۆك بوو.

مادام هیچ گۆڕانكارییەكی گەورە لە سیاسەتی هەردوو وڵات رووی نەدا، سووریا بەردەوام وەك ناوچەیەك دەمێنێتەوە ئاڵۆزییەكان لەبری هاوئاهەنگی نێوان ئەنقەرە و مۆسكۆ زیاد دەبێت.

كە لە (2015) توركیا فڕۆكەیەكی رووسی لە نزیك سنوورەكانی سووریا خستەخوارەوە ئەمەریكا رایگەیاند، "توركیا مافی خۆیەتی بەرگری لە ئاسمانی وڵاتەكەی بكات، پاسەوەكانی توركیاشی بۆ خستنەخوارەوەی فڕۆكەكە قبوڵ بوو.

بەڵام لەو چەند ساڵەی دوایی توركیا سەبارەت بە دۆخی سووریا لەگەڵ وڵاتانی رۆژئاوا ناكۆك بوون، لەلایەك لەگەڵ ئەمەریكا پاڵپشتی سوپای ئازادی دەكرد، ئەمەریكا لەگەڵ هەسەدە هاوپەیمان بوو، كە توركیا وەك گروپێكی سەربە پەكەكە مامەڵەیان لەگەڵ دەكات.

بەو جۆرە ململانێكان لە نێوان ئەو هێزانەی توركیا و رووسیا پاڵپشتیان دەكردن بەردەوام بوو، هەروەها ململانێ لە نێوان دوو گرووپی وڵاتانی رۆژئاوا پاڵپشتیان دەكردن بەرەوام بووە ئەنجامی ئەو ئاڵۆزیانە ململانێكان گەیشتە لووتكە سوپای توركیا هێرشی كردە سەر باكووری رۆژهەڵاتی سووریا، كە هاوپایمانی هێزەكانی ئەمەریكا بوون، ئەوەش گورزێكی گەورە بوو لە راستگۆیی ئەمەریكا كە دۆناڵد ترامپ هێزە كوردییەكانی جێهێشت و توركیا هێرشی كردنە سەر.

لە بەرانبەر زیانەكانی ئەو یارییە دیپلۆماسیە ئەمەریكا سزای بەسەر هەندێك كەرتی حكومەتی توركیا سەپاند، بەڵام لەگەڵ رووسیا گەیشتنە رێككەوتن سزاكان هەرگیران، مەرجیش ئەوە بوو هێزەكانی هەسەدە لە شوێنەكانی خۆیان لە نزیك سنووری توركیا پاشە كشە بكەن.

هەرچەندە سزاكان لاداران، بەڵام زیانی بە پەیوەندی نێوان توركیا و ئەمەریكا گەیاند، ئەو هێرشەش تەنیا نەبوو تێكچوونی پەیوەندی لەگەڵ ئەمەریكا، بەڵكو بووە هۆی تێكچوونی پەیوەندی ئەنقەرە و وڵاتانی ئەوروپاش.

وڵاتانی یەكێتی ئەوروپا توركیایان بە هەوڵدان بۆ چەكداركردنی نزیكەی چوار ملیۆن پەناری سووری تۆمەتبار دەكرد، بۆ ئەوەی هەژموونی لەسەر ئەوروپا زیاد بێت، بەو جۆرە سیاسەتی توركیا بەرانبەر سووریا بووە گەورەترین خاڵی ناكۆكی توركیا و رۆژئاوا كە تا ئێستا خاڵی ناكۆكی نێوان مۆسكۆ و ئەنقەرەشە.

یەكێكی تر لە خاڵە ناكۆكەكانی توركیا و ئەمەریكا كڕینی سیستەمی بەرگری (ئێس 400)ی رووسی بوو لەبری سیستەمی پاتریۆتی ئەمەریكی، ئەوەش بووە هۆی ئەوە ئەمەریكا سزا بەسەر توركیا بسەپێنێت، لە پڕۆگرامی فڕۆكەی (ئێف 35) دووری بخاتەوە، بۆ پاراستنی نهێنی تەنكەلۆژیای ڵاتەكەی نەك مۆسكۆ دەستی پێبگات.

هەرچەندە دواتر واشنتن هەڵوێستەكانی بۆ پێدانی چەك نەرمتر بوو، پێشنیازی ئەوەی كرد ئەگەر دەستبەرداری سیستەمی بەرگری رووسی بێت، سیستەمی پاتریۆتی پێ دەدەن، لەبەرانبەر دووخستنەوەشی لە فڕۆكەی (ئێف 35) فڕۆكەی (ئێف 16)ی پێدەدات، ئەگەر ئەو گرێبەستە جێبەجێ بكرێت هەندێك ئاڵۆزی نێوان ئەمەریكا و توركیا كەم دەبێتەوە، ئەوەش لە كاتێكدا بوو توركیا رایگەیاندبوو هەنگاویان ناوە بۆ كڕینی بەشی دووەمی سیستەمی (ئێس400)ی رووسی.

بەڵام ئەگەر ئەو گرێبەستەی لەگەڵ ئەمەریكا بووەستێت، ئەگەر هەیە توركیا هەوڵ بدات فڕۆكەی جۆری (سۆ 25 یا سۆ 57)ی رووسی بەدەست بهێنێت، ئەوەش وادەكات ئەمەریكا سزای زیاتر بخاتە سەر توركیا، پەیوەندییەكانیان لەگەڵ ئەمەركیا زیاتر ئاڵۆز دەبێت.

لە سایەی ئەو قەیرانە دیپلۆماسیەی نێوان ئەمەریكا و توركیا لە بواری بازرگانی چەك، رێگە خۆشدەكات پەیوەندییەكانی نێوان ئەنقەرە و مۆسكۆ بەهێزتر بێت، فرشتنی چەك دەرفەتی رەخساندووە كە توركیا خواستی بەلای ئەوە بێت پەیوەندییەكانی لەگەڵ رووسیاش ئاڵۆز بێت.

چەكی توركیاش لەدوای ئەو ململانێیایە بەشێوەیەكی بەرچاو بووە خاوەن پێگە، لە سووریا تێپەڕی كرد بەشێوەیەكی بەرچاو گەشەی كرد، لە دوای یەكێتی سۆڤیەتەوە بووە بە ناوێك، ئەوەش تەنیا بە هۆی پەیوەندی بەهێزی نییە لەگەڵ رووسیا، چونكە لە راسیتدا پەیوەندی مۆسكۆ و ئەنقەرە بەهۆی پێدانی چەك بەهنێد وڵاتی دراوسێ پەیوەندییەكی ئاڵۆزە.

توركیا لە باشووری قەوقازیش هاوشێوەی سووریا بۆ بەجێهێنانی ئامانجەكانی ناكۆك لەگەڵ ئەمەریكا و رووشیا هاوسەنگی لە نیوان رۆژهەڵات و رۆژئاوا راگرتووە. لە ناگۆڕنی كەرەباخ ئەمەریكا و رووسیا هەوڵیان دەدا نێوەندێگرێكی بێلایەن بن، پاڵپشتی دیاریكردنی مافی چارەنووس و پرەنسیپ ئاشتی ناوچەیی و بەكارنەهێنانی هێز بوون. 

توركیا رێككەوتنێكی كەموێنەی لە نێوان ئەمەریكا و رووسیا واژۆكرد و لە رێگەی دابینكردنی پێداوییستی بە ئاشكرا پاڵپشتی ئازەربایجان كرد و هانی ئەو ململانێیە یەكلا بكاتەوە.

لە شەڕی ناگۆڕنی كەرباخ لە (2020) توركیا بە فۆڕكەی بێفڕۆكەوان و پاڵپشتی سیاسی هاوكاری ئازەربیجان ئەوەش بۆ بەدەستهێنانی خواستە ناوچەییەكانی بوو لە رێگەی بەكارهێنانی هێز.

سەبارەت بە پاڵپشتی توركیا بۆ ئازەربایجان چەند خاڵێكی ناكۆك لەگەڵ رووسیا هەبوو، پێدانی چەك یەكێك لە فاكتەرە گرنگەكانی بەكارهێنانی چەكی توركی دژ بە ئەرمینیای هاوپەیمانی رووسیا لە رێكخراوی پەیماننامەی ئاسایشی بەكۆمەڵ، ئەو چەكانەی توركیا لە (2020) دایە باكۆ دژ بەو پێداویستیە سەربازییانەی رووسیا كە درابووە یەریڤان بەكار هات.

فڕۆكەی بێفڕۆكەوانی توركی رۆڵی سەرەكی لە ئۆپراسیۆنەكان و پێدانی زانیاری بە ئازەربایجان هەبوو، پەیوەندی ئەنقەر لەگەڵ باكۆ تا ئێستا بۆ هەژموونی توركیا بەخششێكە بۆ دەستوەردانەكانی دراوسێی رووسیا، هەرچەندە رووسیا توانیوەیەتی كار لە سەر هەندێك بەرژەوەندی توركیا لەو ناوچانە بكات، بەڵام تا ئێستا كاریگەرییەكانی فرە جەمسەرە، كەمترین سەقامگیری دوای یەكێتی سۆڤیەتی هەیە كە سیناریۆیەك دروست بكات ئاڵنگەری زیاتر بخاتە بەردەم رووسیا، هەرچەندە دەستوەردانی باشترە لە دەستوەردانی ئەمەریكا، بەڵام بەرەوپێشچوونی هەژموونی رووسیا لە قەوقاز هەندێك فشار دەخاتە سەر رووسیا.

لەو دۆخەدا ئەوەی بۆ رووسیا نەرێنیە ئەمەریكاش بە سەركەوتنێكی گرنگی نازانێت، چونكە ئەمەریكا بەڕاشكاوانە ئاماژەی بەوە كردووە دەیەوێت توركیا لە دەرەوەی ململانێكان بێت، سەرەڕای ئەوەش ئەمەریكا بەشێوەیەكی گشتی رووسیای وەك نێوەندگیرێكی سەرەكی لەو ململانێیە قبوڵ بوو، ئامادەیی پاڵپشتی پڕۆژەی ئاشتی رووسی دەربڕی بوو، ئەوە جگە لەوەی وەستاندنی توركیا لەو دۆخە بە سەركردایەتی رووسیا بە تەنیا كێشەی رووسیا نییە، بەڵكو كێشەی ئەمەریكاشە.

دۆخی سووریاش بەهەمان شێوەیە، دەستوەردانی توركیا بۆتە هۆی كاردانەوەی ئەمەریكا و رووسیا، ئەوەشی رێگەی داوە توركیا جێگەی خۆی بكاتەوە یاریكردنەكانیەتی بەشێوەیەكی سەربەخۆ.

هەرچەندە شەڕەكانی توركیا لە قەوقاز بۆ پەیوەندی رووسیا و توركیا گرنگە، بەڵام دۆسیەكە بۆ هەردوولا لەو قۆناغە گرنگتر پەیوەندی توركیایە بە ئۆكراینا، وەك پێشتریش باسمان كرد، چەكی توركی لە دوای یەكێتی سۆڤیەت لەبەر دوو هۆكار رووسیا تووشی بێهیوایی دەكات، دەستوەردانی وڵاتانی دراوسێی و بەكارهێنانی ئەو چەكانەش.

راگرتنی هاوسەنگی لەلایەن توركیاوە لە ئۆكراینا گەورەترین ئاڵنگەرییە، توركیا هەوڵیدەدا هاوبەشی لە كۆمەڵێك بوراری جۆراوجۆر لەوانەش سەربازی لەگەڵ ئۆكراینا دروست بكات، هەرچەندە توركیا هەوڵیدا بە قسە دڵنیایی بداتە رووسیا هاوئاهەنگی لەگەڵ ئۆكراینا ئامانج رووسیا نییە، بەڵام ئێستا لە هەموو كات زیاتر بۆتە هۆی دوژمنكاری رووسیا.

ساڵی رابردوو وەزارەتی دەرەوەی رووسیا رایگەیاند، "رەوانەكردنی چەكی توركیا بۆ ئۆكراینا كارێكی مەترسیدارە." بەردەوامی پێدانی چەك بووە هۆكاری رەخنەكانی رووسیا، ئەمرۆ ئەو پرسە بۆ رووسیا بایەخی زیاترە، چونكە ئەو چەكدانە تەنیا دژ بە هێزەكانی نزیك لە مۆسكۆ بەكار نایەت بەڵكو دژ بەخوودی هێزەكانی رووسیاش بەكاردێت، لەگەڵ بەردەوامی ئەو شەڕەش توركیاش بەردەوامە لە فرۆشتنی چەك بە كیێڤ.

پێویستە دان بە گرنگی ئەو بارهەڵگرانە بندرێت كە بەهۆی سروشتی ناوچەكانی تر جیاوازن، كە هەڵگری چەك و پێداویستی توركین، دژ بە چەكی رووسی بەكاردێت، ئەوەش لەكاتیدایە بەكارهێنی چەكی توركیا لە سووریا و ئەرمینیا دژ بەو هێزانە بوو كە مۆسكۆ پاڵپشتی دەكردن، رووسیا پێی وایە توركیا بۆ مەبەست چەك بە ئۆكراینا دەدات بۆ كوشتنی رووسیایە، هەرچەندە توركیا هەوڵیدا لە رێگەی پێدانی روونكردنەوە تووڕەیی رووسیا كەم بكاتەوە، كە ئەوە فرۆشتنی چەك بووە، نەك هاوكاری، بەڵام ئەوە لە بایەخی پێدانەكە كەم ناكاتەوە.

لە ئاماژەیەكدا باڵیۆزی رووسیا لە ئەنقەرە تووڕەیی وڵاتەكەی ئاشكرا كردو و روونكردنەوەكانی رەتكردەوە، لەسەر بنەمای ئەوەی كە كڕینی فڕۆكەی بێفڕۆكەوان بۆ كوشتنی سەربازانی رووسیایە.

لەگەڵ حیسابكردن بۆ ئەو لێدوانانە، دەكرێت سنوورەكانی جیاكردنەوەی دیدگای توركیا و رووسیا بەرانبەر پێدانی ئەو چەكانە، هەروەها رەهەندێكی تریشی بۆ رووسیا هەیە، ئەوەش بۆتە خاڵێكی تری گوماناوی پەیوەندی نێوانیان، لە هەمانكاتیش دەرفەتی بۆ مامەڵەی توركیا لەگەڵ رۆژئاوا رەخساندووە.

سەرەڕای هاوكاری چەك توركیا لە نەتەوە یەكگرتووەكان سەركۆنەی هێرشی رووسیای كرد، پاشان گەرووی بۆسفۆڕ و دەردەنیلی بەڕووی كەشتییە سەربازییەكانی رووسیا داخست.

لەگەڵ رەوچاوكردنی ئەو فاكتەرانەش ئاشكرایە توركیا لە ریزی ئەو وڵاتانەیە كە پاڵپشتی ئۆكراینان، بەڵام ئەوە واتای ئەوە نییە توركیا بە تەواوی پاڵپشتی هاوپەیمانی رۆژئاوا بۆ دۆسیەی ئۆكراینا دەكات.

لەگەڵ رەوانەكردنی چەندین باری چەك بۆ ئۆكرایناش، تا ئێستا توركیا خۆی وەك لایەنێكی سەربەخۆ لە سیاسەتی دەرەوە بەرانبەر ئەو دۆخە حیساب دەكات، توركیا تاكە ئەندامی ناتۆیە بەشداری سزا ئابوورییەكانی سەر رووسیا نەكرد، هاوكاری سەربازیشی پێشكەش بە ئۆكراینا دەكرد، لێرەوە دەردەكەوێت ئەو بارهەڵگرانەی چەكیان گەیاندۆتە ئۆكراینا هاوكاری نەبووە، بەڵكو چەكی فرۆشاو بووە. 

سەرەڕای هەموو ئەوانەش توركیا لەسەر ئاستی باڵا گفتوگۆ لەسەر پرسی چۆڵكردنی شارەكان و ئامادەیی نێوەندگیری دەكات، پێشتریش میوانداری نوێنەرانی شاندی دانوستاندنكاری هەردوو وڵاتی كردووە، توركیا توانیویەتی سەركەوتووبێت ئاڵوگۆڕی بارزگانی بە دراوی رووسیا و گفتوگۆ لەسەر سیستەمی سویفت بكات.

هەرچەندە پێویستە جەخت لەسەر پاڵپشتی توركیا بۆ ئۆكراینا بكرێت، كە پێمان وایە ئەوەش بە تەواوی دژایەتی توركیا بۆ رووسیا ناگەینێت، تەنانەت لەسایەی ئەو دۆخە پڕمەترسیەش توركیا توانای راگرتنی هاوسەنگی لەنێوان رۆژهەڵات و رۆژئاوا هەیە.

راگرتنی هاوسەنگی نێوان رۆژهەڵات و رۆژئاوا بووە بەهێزبوونی پێگەی توركیا لە ئاستی نێودەوڵەتی، لە ناوچەكەش بووە وڵاتێكی سەرەكی، چونكە لە (24)ی شوباتەوە راگرتنی هاوسەنگی بەو جۆرە تا ئێستا زۆر قوورسە، بەڵام وادیارە توركیا توانای زاڵبوون بەسەر قوورسیەكانی هەیە، ئەوەش لەكاتێدایە رۆژئاوا تا ئێستا فشار دەخاتە سەر ئەو وڵاتانەی پەیوەندییان لەگەڵ رووسیا باشە، بەڵام تا ئێستا توركیا تا ئاستێكی زۆرباش لە خۆپاراستن بەرانبەر ئەو فشارانە سەركەوتووبووە.

لە هەمانكات توركیا سەركەوتوو بوو لەوەی لە دەرەوەی لیستی وڵاتان و ناوچەكانی دژ بە رووسی ببێنێتەوە، بەتایبەت تاكە دەوڵەتە لە لیستی ئەو وڵاتانە نییە چەكی داوە بەڕووسیا، لەگەڵ رەچاوكردنی ئەوەش ئەگەر هەیە توركیا بەشی دووەمی سیستەمی مووشەكی بەگری (ئێس 400)ی رووسی بكرێت و بەردەوامیش لە پێدانی هاوكاری بە ئۆكراین و پارێزگاری لە پەیوەندی بەهێزی بازرگانی لەگەڵ رووسیا لە رێگەی بەكارهێنانی رۆبڵی رووسی، ئەوەش لەكاتێدایە تووشی كەمترین سزای رووسیا یا رۆژئاوا بووە.

بەڕووانین بۆ ئەو ئاڕاستانە بەدوور دەزاندرێت لەو دۆخەی ئێستای ئۆكراینا ئەو هاوسەنگیەی توركیا بەدەستی هێناوە تێكبچێت، پارێزگاری لەو هاوسەنگییە لە پێناو پارێزگاری بەرژەوەندی ناوچەیی و ئابووری پێویستە، بۆ ئەوەی هەنگاوێك بچێتە پێش دۆخی جیۆسیاسی پێشكەوتوو رووبەڕێكی كەمتر بۆ گواستنەوە بە توركیا دەدات، بەڵام تا ئێستاش ئەنقەرە رایدەگەیێنێت، دەتوانێت ئەو هاوسەنگییە لە نێوان رۆژهەڵات و رۆژئاوا ڕابگرێت.