دوو ئامانجی سەردانەكەی ئەردۆغان بۆ عێراق رانەگەیێندراون
نوچه‌نێت
ئەمڕۆ چوارشەممە 26ی تەمووزی 2023 چەند رۆژنامەیەكی عەرەبی و جیهانی باسیان لە ئامانجەكانی سەردانەكەی رەجەب تەیب ئەردۆغانیان بۆ عێراق كردووە و ئاماژەیان بۆ ئەوە كردووە، جیا لەوەی كە دوێنێ حكومەتی عێراق بە فەرمی راگەیاندووە، ئەردۆغان ئامانجی تری لە سەردانەكە هەیە، كە لە ساڵی 2011 وە هیچ سەردانێكی ئەو وڵاتەی نەكردووە.
دوێنێ محەمەد شیاع سوودانی سەرۆك وەزیرانی عێراق لەگەڵ عەلی رەزا گونای باڵیۆزی توركیا لە عێراق كۆبووەوە، دواتر نووسینگەی سوودانی لە راگەیێندراوێكدا ئاشكرای كرد، سوودانی لەگەڵ باڵۆزی توركیا باسی سەردانەكەی ئەردۆغانی كردووە، جگەلە سەردانەكە باس لە دانانی كۆڕبەندێكی ئابووری هاوبەشی توركی و عێراقی لە بەسرە كراوە، لەگەڵ بەشداربوونی توركیا لە پرۆژەی رێگەی پەرەپێدان.
ئەو كاتەی رەجەب تەیب ئەردۆغان لە نیسانی 2011 بۆ دوایین جار سەردانی عێراقی كرد، رۆژنامەی ئەخباری لبنانی كۆمێنتی خۆی لەسەر سەردانەكەی ئەردۆغان دا و گوتی "هەر كاتێك رەجەب تەیب ئەردۆغان سەردانێكی دەرەوە دەكات، دوو كارنامەی دەبێت، یەكێكیان ئاشكرا و ئەویتریان دوور لە راگەیاندن دەبێت".
رەنگە ئەمجارەیش لە سەردانەكەی بۆ عێراق وا بێت، بۆیە ماڵپەڕە عەرەبی و جیهانییەكان باس لەوە دەكەن جیا لەوەی كە لە راگەیێندراوەكەی حكومەت هاتووە، چەند ئامانجێكی تر لە كارنامەكەی ئەردۆغانە. لەوانە سەرچاوەیەكی حكومی بە رۆژنامەی عەرەبی جەدیدی راگەیاندووە، دۆسیەی پەكەكە یەكێك دەبێت لەو بابەتانەی كە سەرۆكی توركیا لەگەڵ بەرپرسانی عێراق تاوتوێی دەكات.
بلۆمبێرگ:
عێراق لە كاتی سەردانەكەی ئەردۆغان تاوتوێی هەناردەی نەوتی هەرێم دەكات
بەرپرسە عێراقییەكە بە رۆژنامەكە دەڵێ، "چەند دۆسیەیەكی ئەمنی كە بە دیاریكراوی یەكێكان چەكدارانی پارتی كرێكارانی كوردستانە، لەگەڵ چالاكییەكانی لەناو عێراق، سنووری هاوبەش، دۆسیەی ئاوی دیجلە و فوڕات و پشكی عێراق لەو ئاوە، رێگەی پەرەپێدانی بەسر و دیاربەكر، هێڵی كارەبا و كۆمپانیا وەبەرهێنەرەكانی توركیا، ئەمانە دیارترین دۆسیە دەبن".
ماڵپەڕی بەناوبانگی ئەمریكی بلۆمبێرگ كە تایبەتە بە ئابووری ئاشكرای كردووە، دۆسیەیەكی تری سەردانی ئەردۆغان بۆ عێراق نەوتی هەرێمی كوردستان دەبێت. بلۆمبێرگ راپۆرتەكەی بەو ناونیشانە بڵاوكردووە، "لە میانەی سەردانەكەی ئەردۆغان عێراق تاوتوێی بەكارخستنەوەی هێڵە نەوتییەكەی بۆ توركیا دەكات".
ماڵپەڕی "تاقە" كە تایبەتە بە وزە و نەوت بنكەكەی لە ئەمریكایە، بابەتەكەی لە بلۆمبێرگ وەرگرتووە و تێیدا هاتووە، فەرهاد عەلائەدین راوێژكاری سەرۆك وەزیرانی عێراق بۆ بلۆمبێرگی ئاشكرا كردووە كە لە كاتی سەردانەكە لەگەڵ ئەردۆغان تاوتوێی هەناردەی نەوتی هەرێمی كوردستان بۆ توركیا دەكرێت.
رۆژنامەیەكی لبنانی:
ئەردۆغان لە هەر سەردانێكی دوو كارنامەی هەیە یەكیان نهێنی و یەكیان ئاشكرا
هەروەها ئاماژە بۆ ئەوە كراوە، بە خەملاندنی شارەزایانی وزە زیانی بەردەوامبوونی راگرتنی هەناردەی نەوتی هەرێمی كوردستان لە رێگەی توركیاوە تا كۆتایی ئەم ساڵ هەشت ملیار دۆلار دەبێت. هەر ئەو ماڵپەڕە باسی لەوەیش كردووە بازاڕی نەوت چاوەڕوانی دەستپێكردنەوەی هەناردەی نەوت بۆ توركیا دەكەن، چونكە بڕەكەی نزیكەی 500 هەزار بەرمیلی رۆژانەیە و كاریگەری لەسەر بازاڕ هەیە.
لە بەشێكی تری راپۆرتی ماڵپەڕی (تاقە) باس لەوەیش كراوە توركیا هەوڵ دەدات هەندێك سازیش بە عێراق بكات، بۆ كەمكردنەوەی قەبارەی زیانەكانی كە خۆی لەو سزایە دەنوێنێ لیژنەی ناوبژیوانی سەربە ژووری بازرگانی نێودەوڵەتی لە پاریس بە سەر توركیای سەپاندووە، كە بڕەكەی ملیارێك و 471 ملیۆن دۆلارە، چونكە لیژنەكە توركیا بە پێشێلكردنی رێككەوتننامەی 1973 تۆمەتبار دەكات كە لەنێوان عێراق و توركیا ئەنجام دراوە.
لە 21ی ئاداری رابردوو محەمەد شیاع سوودانی سەرۆك وەزیرانی عێراق سەردانی توركیای كرد، چوار رۆژ دوای سەردانەكەی سوودانی نەوتی هەرێمی كوردستان بۆ توركیا راگیرا. ئەمەیش بە بڕیارێكی لیژنەكەی ناوبژیوانی پاریس بوو، لە چواری نیسانی رابردوو حكومەتی هەرێمی كوردستان و حكومەتی فیدڕاڵی لەسەر ئەوە رێككەوتوون، نەوتی هەرێمی كوردستان لە رێگەی سۆمۆوە هەناردەی دەرەوەی بكرێت، كەچی تا ئێستا توركیا بە چەندان بیانووی جیاواز رێگەی نەداوە.
0 لێدوانەکان
Karla Gleichauf
12 May 2017 at 05:28 pm
On the other hand, we denounce with righteous indignation and dislike men who are so beguiled and demoralized by the charms of pleasure of the moment
M Shyamalan
12 May 2017 at 05:28 pm
On the other hand, we denounce with righteous indignation and dislike men who are so beguiled and demoralized by the charms of pleasure of the moment
Liz Montano
12 May 2017 at 05:28 pm
On the other hand, we denounce with righteous indignation and dislike men who are so beguiled and demoralized by the charms of pleasure of the moment